Terugblik op de NVvP Jong Voorjaarsdag: Gender vanuit verschillende perspectieven

We blikken terug op een zeer interessante, inspirerende en kleurrijke NVvP Jong Voorjaarsdag, die plaatsvond op vrijdag 14 juni. Het congres werd goed bezocht door ruim 90 enthousiaste deelnemers. De sprekers, experts op het gebied van gender, belichtten het begrip gender vanuit verschillende perspectieven en hebben praktische handvatten aangereikt die direct toepasbaar zijn in onze klinische praktijk. Graag delen we enkele hoogtepunten.

We maakten kennis met The Gender Unicorn, die alle aspecten van gender op een beeldende manier toegankelijk maakt. Wat betreft de benadering en behandeling van patiënten die worstelen met gendervragen kregen we een aantal tips:

• Vergroot het zelfbeeld;
• Onderzoek het genderverhaal/exploreer de genderidentiteit;
• Geef psycho-educatie over gender en seksualiteit;
• Normaliseer en ondersteun onzekerheden;
• Zorg voor hoop;
• Geen hulp (of verwijs) bij sociale, juridische en medische transitie (indien gewenst);
• Vergroot sociale steun van vrienden, familie, en belangrijke anderen;
• Vergroot het gevoel van ‘belonging to a community, bijvoorbeeld de LGBT+ community;
• Zoek positieve rolmodellen (offline en/of social media).

Maak gebruik van The Gender Unicorn en de SexQ om jezelf hierbij te ondersteunen. De SexQ is een waardevolle tool, ontwikkeld door Levvel, om gesprekken met jongeren over hun gender- en identiteitsontwikkeling te ondersteunen. De SexQ is vrij toegankelijk via deze link.

Belangrijke ethische dilemma’s
Daarnaast bediscussieerden we belangrijke ethische dilemma’s op de genderpoli, zoals vruchtbaarheid en maakbaarheid versus coping. We leerden dat genderdysforie en een wens voor medische transitie nooit op zichzelf staat maar onlosmakelijk verbonden is met alle aspecten van wie iemand is. De nadruk ligt op het indiceren van de juiste zorg op het juiste moment, op de juiste plek.

In een workshop gingen we aan de slag om zelf onze genderidentiteit te onderzoeken met behulp van tekeningen en verschillende voorwerpen. Dit leidde tot verrassende inzichten!

Welzijn LHBTIQ+ jongeren
We kregen een inkijkje in het welzijn van LHBTIQ+ jongeren en uit onderzoek blijkt dat het welzijn van deze jongeren minder goed is dan van heteroseksuele cisgender jongeren. Er is vaker sprake van comorbiditeit en middelengebruik. Belangrijke bijdragende factoren hierin zijn minderheidsstressoren (oa stigma).

Transculturele aspecten
Wat betreft transculturele aspecten zagen we dat het vastlopen bij de overgang van de ene cultuur naar de andere cultuur een kwetsbare periode is waarbij psychische klachten kunnen ontstaan. In de behandeling kunnen onder andere de inzet van een levenslijn, een genogram en een sociogram van belang zijn om een therapeutische transitionele ruimte te creëren.

Chemsex
Er was aandacht voor het begrip chemsex, seks in combinatie met middelengebruik. Er werd uitgelegd hoe dit fenomeen kan uitmonden in een ernstig (verslavings)probleem waarbij je jezelf helemaal kunt kwijtraken en verbinding met anderen verliest. De chemsex polikliniek biedt een integratief en innovatief zorgaanbod waarbij de schotten tussen verslavingszorg, seksuologie en psychiatrie omver geworpen worden.

Gender en autisme
Tot slot werd de complexe relatie tussen gender en autisme belicht, waarbij we leerden dat kinderen en adolescenten gemiddeld meer ASS symptomen blijken te hebben. We kregen tips hoe we autismeproof het begrip gender kunnen uitleggen:

• Leg uit waarom je deze vragen stelt;
• Geef de optie te passen voor vragen;
• Maak afspraken over pronouns;
• Gebruik visualisaties (unicorn);
• Leg termen/concepten uit;
• Check of het goed te begrijpen is.